مدت‌ها است که در غرب بازارکاری[۱] مجله‌ای، روزنامه‌ای، بیلبوردی، تلویزیونی و غیره را بازارکاری سنتی یا Outbound Marketing می‌نامند. شرکت‌های غربی به تدریج منابع ارزشمند خود را از مسیر بازارکاری سنتی به سمت بازارکاری نوین یا Inbound Marketing سوق می‌دهند. استفاده کارا از کانال‌هایی چون بلاگ، شبکه‌های اجتماعی، بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو (SEO)، بازارکاری موتورهای جستجو (SEM)، پادکست و غیره تنها بخشی از دنیای جدید گزینه‌های بازارکاری است که ترکیب انتخاب آنها هیچوقت نهایت ندارد. علاوه بر دانش، مهمترین زیرساخت این حرکت تکنولوژیست. این تغییرات لاجرم در ایران هم اتفاق خواهد افتاد حتی با تاخیر و زمانی که هنوز بازار بازارکاران سنتی داغ است اما فراموش نکنیم که بازارکار سنتی و بیخبر از تکنولوژی دیر یا زود ندارد و بزودی سوخت و سوز می‌شود!

فضای جدید بازارکاری

امروزه در فضایی زندگی می‌کنیم که فضای بازارکاری هر روز با ایده‌های جدید، روندها و استراتژی‌ها بروز می‌شود. آنقدر سریع که بروز بودن کمی سخت شده است. گذر از این فضا با ابزارهای سنتی بسیار پیچیده و چه بسا غیر ممکن است. اینجاست که تکنولوژی به ما فشار می‌آورد برای تغییر، چه آگاهانه و چه مقلدانه! با اینکه هنوز قالب‌های ۴P (مخفف محصول، مکان، قیمت و ارتقا فروش) کار می‌کنند اما بدون داشتن دانشی که ما را به محصول درست، مکان درست، قیمت درست و راه درست ارتقا فروش هدایت کند پیشرفت چندانی نخواهیم کرد. این دانش حاصل از تکنولوژی است که هر روز دوروبرمان را تسخیر می‌کند.

تکنولوژی ما را به مشتریان نزدیکتر می‌کند

یکی از انتظارات از بازارکاران، تشخیص نیازهای مشتریان است. امروزه با استفاده از تکنولوژی هزاران راه برای فهمیدن این نیازها وجود دارد. تکنولوژی اجازه می‌دهد با مشتریان صحبت کنیم، آن‌ها را درگیر کنیم و بیشتر ازشان بدانیم. با استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌توانیم تعاملات یک به یک با مشتریان داشته باشیم و نظرات آن‌ها را با کمترین فیلتر ممکن دریافت کنیم. شرکت‌های ایرانی اینرسی شدیدی نسبت به این فضا دارند. شاید هنوز منتظرند که نتایج پیشروهای این فضا ملموس شود. غافل از اینکه این نتایج در دل کار ریشه خواهند دواند و خیلی از دور قابل اندازه‌گیری نیست. آینده بازارکاری به این وابسته است که چطور از موبایل به عنوان ابزار مصرفی محبوب مشتریان استفاده می‌کنیم، چطور با داده‌های عظیم کار می‌کنیم و آیا قادریم به اندازه کافی از کسب و کار خود اطلاعات کسب کنیم. یا خیر.

بازارکاری بدون تکنولوژی اصلا بازارکاری نیست!

اگر بازارکاری به معنای طراحی و ارائه تجربه مشتری از کالا یا خدمات باشد، که هست، نرم‌افزار مهمترین بخش استراتژی بازارکاری است. با وجود میلیاردها دستگاه متصل به هم از موبایل‌ها، تبلت‌ها، پی‌سی‌ها و غیره، هر بهانه‌ای برای تاخیر در اعمال تغییرات، سر فرو کردن در برف است. اینترنت فضایی‌ است که دیگر زندگی بدون آن اگر نگوییم دچار چالش می‌شود،  آسان نیست. در این شرایط است که مجدداً تاکید می‌کنم، هرچند در کشورهای در حال توسعه چون ایران، هنوز بازار بازارکاری سنتی داغ است، اما هیچ دلیل منطقی وجود ندارد که همچنان داغ بماند و منابع آرام آرام از آن‌ها به سوی بازارکاری نوین کوچ نکند.

[۱] بازارکاری یا مارکتینگ که در فارسی معمولاً بازاریابی ترجمه می‌شود و به زعم بنده نادرست است. مراجعه کنید به این لینک.